АҚШ президенти Дональд Трамп Канада “Олтин Гумбаз” ракеталарга қарши мудофаа тизимида иштирок этмоқчи бўлса, 61 миллиард доллар тўлаши кераклигини билдирди. Унинг таъкидлашича, агар Канада АҚШ таркибига қўшилишни танласа, мазкур тизимга бепул кириш имконига эга бўлади.

Трамп бу ҳақда “Truth Social” тармоғидаги постида маълум қилиб, Канада “Олтин Гумбаз” тизимига қўшилишни қатъий исташини ва ҳозирда таклифни кўриб чиқаётганини айтди. Унинг ушбу баёноти Канада парламентида Британия қироли Чарлз III мамлакат суверенитети ҳақида қилган нутқидан сўнг янгради.

Канада бош вазири Марк Карни эса CBC телеканалига берган интервьюсида мамлакат 1 июлгача “Қайта қуролланаётган Европа” лойиҳасига қўшилишга умид билдириб, АҚШ қуролларига бўлган қарамликни камайтиришни мақсад қилганини айтди.

Трамп “Олтин Гумбаз” лойиҳаси қийматини тахминан 175 миллиард доллар деб баҳолади ва уни 2029 йилгача тўлиқ амалга оширишни режалаштирганини маълум қилди. У дастлабки 25 миллиард долларни “Катта, гўзал қонун лойиҳаси” орқали таъминлашни кўзламоқда. Мазкур қонун Республикачилар назоратидаги Вакиллар Палатасида қабул қилинган бўлиб, ҳозирда Сенат муҳокамаси кутилаётир.

Қонун ҳарбий ва чегара хавфсизлиги харажатларини оширади, аммо тиббий ёрдам ва озиқ-овқат каби ижтимоий дастурларнинг маблағларини қисқартиради.

“Олтин Гумбаз” Исроилнинг “Темир Гумбаз” тизимига асосланган. Исроил майдони АҚШнинг Нью-Жерси штатига тенг бўлса-да, АҚШ бўйлаб бундай тизимни қандай кенгайтириш режалаштирилгани ҳали аниқ эмас. Шунингдек, “Темир Гумбаз” қисқа масофали (1000 км гача) ракеталарни тутишга мўлжалланган, АҚШ эса асосан узоқ масофали баллистик ва гипертовушли ракеталар таҳдидига дуч келади.

Трамп ўтган ҳафта биринчи марта космосга қурол жойлаштириш бўйича батафсил режаларини очиқлаган эди. Бу режа Хитой, Россия ва Шимолий Корея томонидан танқид қилинди.

Хитой ташқи ишлар вазирлиги вакили Мао Нинг бу ташаббусни “космосни жанг майдонига айлантириш ва халқаро хавфсизликка таҳдид” деб баҳолади. Россия ТИВ вакили Мария Захарова эса “Глобал ракетага қарши мудофаа тизими стратегик барқарорлик пойдеворини емиради”, — дея баёнот берди.