Давлат солиқ хизмати томонидан 2024 йилда мамлакат бўйича бюджетга жами 199,6 триллион сўм тушум таъминланди. Бу кўрсаткич ўтган йилга нисбатан 20,3 фоизга ошгани билан аҳамиятли бўлиб, солиқ йиғимларининг самарадорлиги ошаётганини кўрсатади. Бу ҳақда «Фискал таҳлиллар» хабар берди.

Фойда солиғи 2024 йилда бюджетга энг кўп маблағни олиб келди. Мазкур солиқ тури бўйича 52,7 триллион сўм тушум таъминланган бўлиб, бу ўтган йилга нисбатан 29,1 фоизга юқоридир. Қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) бўйича тушумлар эса 39,6 триллион сўмни ташкил этган ва 16,4 фоизга ошган. Бу икки солиқ тури бюджетга энг катта ҳисса қўшган.

Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи (ЖШОДС) бўйича 35,4 триллион сўм тушум қайд этилган. Бу ўтган йилга нисбатан 18,3 фоизга ўсишдир. Шунингдек, ер қаъридан фойдаланганлик учун солиқ бўйича 20,2 триллион сўм тушум таъминланиб, 31,8 фоизлик сезиларли ўсиш кузатилган. Аксиз солиғи бўйича тушумлар эса 17,8 триллион сўмни ташкил этган ва 17,4 фоизга ўсди.

Солиқсиз тушумлар, яъни давлат божи, жарималар ва йиғимлардан бюджетга 15 триллион сўм тушган бўлиб, бу кўрсаткич ўтган йил билан таққослаганда ўзгаришсиз қолган. Ер солиғи бўйича тушумлар эса 8,2 триллион сўмни ташкил этиб, 19,2 фоизга ошгани қайд этилди. Ушбу солиқ тури ер ресурсларидан самарали фойдаланишни таъминлашда муҳим рол ўйнайди.

Мол-мулк солиғи бўйича 6,8 триллион сўм тушум қайд этилган. Бу ўтган йилга нисбатан 33,5 фоизга ўсиш демакдир. Айланмадан олинадиган солиқ (АОС) бўйича тушумлар эса 2,8 триллион сўмни ташкил этиб, 17,6 фоизга ошгани маълум қилинди. Бу солиқ тури иқтисодий айланма ҳажмини оширишда муҳим ўрин тутади.

Сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ бўйича тушумлар энг юқори ўсиш кўрсаткичига эга бўлди. Мазкур солиқ тури бўйича тушумлар 1,2 триллион сўмни ташкил этган ва 48,3 фоизлик ўсиш кузатилган. Бу натижа сув ресурсларидан самарали фойдаланишни тарғиб қилиш борасидаги сиёсатнинг муваффақиятли эканини кўрсатади.

Умуман олганда, 2024 йилда солиқ тушумлари бўйича барча кўрсаткичлар ижобий ўзгаришларни намоён этди. Бу кўрсаткичлар давлат бюджетининг барқарорлиги ва иқтисодий сиёсатнинг тўғри йўналишда олиб борилаётганидан далолат беради. Солиқ органлари фаолияти мамлакат иқтисодий барқарорлигини таъминлашда муҳим рол ўйнамоқда.